Verantwoording · 50 clubs uit 15 landen

De inhoud van de artikelen, website en presentaties van FC Footballclub is gebaseerd op zowel een uitgebreide research als eigen praktijkervaring, waaronder betrokkenheid bij (ver)kooptrajecten en gesprekken met (ex-) clubeigenaren en investeerders.

Er is gesproken met clubeigenaren uit West Europa en ingewijden uit Zuid-Europa met betrekking tot waarderingen en transakties van voetbalclubs uit zowel West-Europa, Zuid-Europa als Oost-Europa.

Hieronder een overzicht van de studies, rapporten, artikelen en websites die als bronnen zijn gebruikt en van de namen van de clubs waarvan financiële informatie voor onze analyses is gebruikt.

Publicaties en bronnen

De research betreft het bestuderen van professionele pubicaties waarvan de internationale analyses van KPMG en Deloitte het meest geraadpleegd zijn.

De kennis die het Nederlandse Aeternus en het Belgische Trends Business Information via websites en artikelen beschikbaar stellen dienen hier eveneens genoemd te worden als partijen die in deze ‘ongrijpbare sector’ uitspraken durven te doen en richtlijnen durven te publiceren.

Opmerkelijk is de afwezigheid van publicaties bij andere grote kantoren. Die richten zich meer op spelers of specifiek juridische en fiscale items, maar niet op de financiële waarderingen van voetbalclubs. Wij houden ons graag aanbevolen voor alle studies en rapporten op het gebied van waarderingen van voetbalclubs.

Hoewel het volgende boek niet over waarderingen van clubs gaat, noem ik het toch in dit onderdeel: ‘An economics roadmap to the dark side of sport’ van Wladimir Andreff (2019). Financiële analyses van de voetbalsector zijn helaas niet compleet als niet ook de onderwerpen matchfixing en witwassen worden meegenomen.

Journalistieke artikelen en analyses

Er zijn vele tientallen zoniet honderden journalistieke artikelen en analyses uit diverse landen geraadpleegd. Het accent lag op de landen België, Duitsland, Engeland, Italië, Nederland en Spanje.

Met name in België vinden er in artikelen beschouwingen van de sector als geheel plaats en worden zelfs de jaarrekeningen van alle clubs in de eerste klasse geanalyseerd.

In Nederland wordt vooral aandacht gevestigd op de (vreemde?) achtergronden van de kopers, in Engeland, Spanje en Italië zijn de financiële belangen veel groter en vallen er meer analyses van clubs te lezen.

De belangrijkste algemene geraadpleegde journalistieke bronnen zijn:

AD (NL)
Brabants Dagblad (NL)
Expansion (Spanje)
Financieel Dagblad (NL)
Forbes (USA)
Het Nieuwsblad (België)
HP De Tijd (NL)
La Gazetta dello Sport (Italië)
NRC (NL)
Palco23 (Spanje)
Sport/Voetbalmagazine (België)
Trends (België)
Trouw (NL)
Voetbal International (NL)

Hoofdartikelen

Artikelen die in hoge mate van nut zijn geweest:

Brabants Dagblad, Pim Dikkers & Jan Martens, Nederland: Een auto, vliegtuig of tóch FC Den Bosch kopen?
Financieel Dagblad, Marcel Pheijffer, Nederland: Het grote geld in voetbal zal het speelveld blijven bederven.
Forbes, Robert Kidd, USA: So you want to buy a soccer club?
Het Nieuwsblad, Dimitri Thijskens, België: Alle jaarrekeningen doorgelicht.
Het Nieuwsblad, Frank Buyse en Dimitri Thijskens, België: Gezocht: overnemer voor KV Kortrijk.
HP De Tijd, Tim Jansen, Nederland: Voetbalclubs steeds vaker prooi voor dubieuze investeerders en luchtfietsers.
La Gazzetta, Marco Laria, Italië: I conti del club, una Serie A da profundo rosso (Clubresultaten, de Serie A scoort dieprood).
NRC, Nederland: Ajax aandeel voor 25 gulden naar de beurs.
Omroep Brabant, Ronald Strater, Nederland: Indonesiër heeft interesse om voetbalclub NAC en het stadion te kopen.
Palco23, M. Menchén, Spanje: El ‘Alcorconazo’ económico de Duchatelet; ¿cómo un club logro duplicar su valor en cinco años? (Het economische huzarenstuk van Duchatelet, hoe kan een club zijn waarde verdubbelen in vijf jaar?)
Sport/Voetbalmagazine, Guillaume Gautier, België: Belgische profclubs in buitenlandse handen.
Trends, Patrick Clearhout en Luc Huysmans, België: Belgisch voetbal schrijft rode cijfers.
Trends, Patrick Clearhout en Luc Huysmans, België: Club Brugge is het meest waard.
Trouw, Rick van de Lustgraaf, Nederland: Wat zoeken Russische, Turkse en Chinese zakenlui toch in het Nederlandse voetbal?
Voetbal International, Johan Derksen, Nederland: Eenheidsworsten en suikerooms.

Literatuur, boeken en verhalen

De boeken die geschreven zijn over geld in de voetbalwereld met links naar clubwaarden handelen voornamelijk over de duistere achtergronden. Aan de ene kant waarschijnlijk – ik kan het niet onderbouwen – omdat die het meest spraakmakend zijn en het best verkopen. Anderzijds zijn ze stuk voor stuk door insiders geschreven waardoor kijkjes achter de schemen (beter ‘gesloten deuren’) mogelijk zijn die invalshoeken opleveren die inderdaad veelal schokkend en onthutsend zijn. Zonder deze informatie zou een analyse als deze niet compleet zijn:

Verder zijn er boeken die als ‘praktijkcases’ kunnen dienen, ze lezen heerlijk weg en tussen de regels door komt interessante financiële informatie aan bod.

De bronnen die ik specifiek wil noemen zijn:

Ajax in Afrika (Heeft Ajax daar wel wat te zoeken?). Jonathan Ursem (NL)
Beerschot, dat zijn wij. (Hoe supporters een club redden) Sigfrid Gulix (B)
Behangkoning John van Zweden in de Premier League (Hoe een Nederlandse supporter mede Swansea City redt). Dennis Mulkens (NL)
Dossier Stadion. Hoe ontkomt ons topvoetbal aan een achterstand? (over problematiek om nieuwe stadions te realiseren) Willem de Bock (B)
Voetbal en georganiseerde misdaad. Declan Hill (UK)
Rood bloed. Joop Munsterman: alles voor de club (FC Twente). Frank Krake (NL)
Slag om de skyboxen. Tom Knipping & Iwan van Duren (NL)
Sunderland ‘till I die. 2 seizoenen, 14 afleveringen. Netflix (UK)
Vals spel, intriges en omkoperij binnen de FIFA. Andrew Jennings (UK)
Voetbal & Maffia (Deel 1 en 2). Tom Knipping & Iwan van Duren (NL)

Beurs en internetbronnen

Eerder is al aangegeven dat de jaarlijke studies van KPMG en Deloitte belangrijke financiële bronnen zijn geweest.

Voor aktuele en historische kapitalisaties van beursgenoteerde clubs zijn talloze websites geraadpleegd. Ook zijn de websites van clubs zelf bezocht en voor zover mogelijk jaarverslagen ingezien.

De meest geraadpleegde websites voor beurskapitalisaties zijn:

BusinessInsider.com
Investing.com
Rankia.com
Stoxx Europe Football

Financiële data clubs

Er zijn financiële data van ruim 70 clubwaarderingen en -transakties uit 20 landen geanalyseerd wanneer hier in de pers, op de beurs, onze eigen research dossiers of in analyses van professionele partijen clubwaarden aan werden verbonden.

Van ruim 20 clubs is geen informatie gebruikt omdat door afwijkende wijze van gegevensverstrekking of andere redenen gebruik voor vergelijking niet mogelijk was. Hierdoor is ook het aantal landen gereduceerd. Uiteindelijk zijn de gegevens van 50 clubs uit 15 landen gebruikt voor eigen analyses.

De informatie hieruit hebben we gebruikt voor eigen berekeningen en analyses.

De 15 landen en 50 voetbalclubs zijn:

België

Anderlecht
Cercle Brugge
Club Brugge
Genk
KV Kortrijk

Denemarken

Silkeborg

Duitsland

Bayern München
Borussia Dortmund
Schalke ‘04

Engeland

Arsenal
Chelsea
Everton
Leicester City
Liverpool
Manchester City
Manchester United
Newcastle United
Tottenham Hotspur
Westham United

Frankrijk

Olympique Lyonnais
Paris Saint Germain

Hongarije

Honved FC
Ujpest FC

Italië

AC Milan
AS Roma
Inter Milan
Juventus
Lazio
Sampdoria
SSC Napoli

Monaco

AS Monaco

Nederland

AFC Ajax
FC Den Bosch
FC Den Haag
FC Utrecht

Portugal

Benfica
FC Porto
Sporting Lissabon

Schotland

Celtic

Spanje

AD Alcorcorón
Atletico de Madrid
FC Barcelona
FC Jumilla
Real Madrid
Sevilla FC
Valencia

Turkije

Besiktas JK
Fenerbahce SH
Galatasaray SK

Wales

Swansea City

Zweden

AIK Football

Meer informatie?

Meer informatie over ons of makkelijk een andere vraag stellen?

Contact opnemen kost minder dan een minuut

Meer informatie